Çində növbəti öldürücü virus: Gənə ilə ötürülərək beyinə təsir edir
- 9-09-2024, 12:09
- Dünya
Pekin Mikrobiologiya və Epidemiologiya İnstitutunun çinli alimləri gənə vasitəsilə ötürülən və sinir sisteminə zərər verən yeni virus aşkar ediblər. Xəstəlik insanlar üçün təhlükəlidir.
“Report” xəbər verir ki, tədqiqat “The New England Journal of Medicine” (NEJM) elmi nəşrində dərc olunub.
Aşkar edilmiş patogenə bataqlıq virusu və ya “WELV” adı verilib. Virus ilk dəfə Çinin şimalındakı Daxili Monqolustanda parkı ziyarət edərkən gənə dişləyərək xəstəxanaya yerləşdirilən 61 yaşlı kişidə aşkar edilib.
Xəstədə hərarət, baş ağrısı və qusma müşahidə olunub. Antibiotiklər simptomları aradan qaldırmayıb, bu da infeksiyanın bakteriyalardan qaynaqlanmadığını göstərir. Kişinin qanında DNT və RNT analizi heç vaxt görülməmiş ortonairovirus aşkar edib. Orthonairoviruslara gənələr tərəfindən ötürülən bir sıra patogenlər daxildir.
Onların arasında Krım-Konqo hemorragik qızdırması virusu da var. Bu virus parazit dişləmələri və ya yoluxmuş insanların bədən mayeləri ilə təmas yolu ilə insanlara ötürülə bilən nadir və ölümcül xəstəlikdir.
“WELV” virusu əvvəllər nə heyvanlarda, nə də insanlarda müşahidə edilməyib. Xəstənin qanında onun aşkarlanmasından sonra tədqiqatçılar 14 600-ə yaxın gənə toplayıb və onları analiz üçün yer və tiplərinə görə qruplaşdırıblar. Onların təxminən 2%-i “WELV” genetik materialının daşıyıcısı olub.
Beş növ gənə virusu ötürməyə qadirdir, lakin ən çox “WELV” daşıyıcıları “Haemaphysalis concinna2 (ixodid gənə növlərindən biri) olub. “WELV”, həmçinin tədqiqatçıların tədqiq etdiyi qoyunların, atların və donuzların kiçik bir hissəsində, həmçinin Mançuriya zokor növünün bir neçə gəmiricisində (Myospalax psilurus) aşkar edilib.
“WELV” infeksiyası olan xəstələrdə qızdırma, başgicəllənmə, baş ağrısı, halsızlıq və bel ağrısı, həmçinin ürəkbulanma, qusma və ishal kimi ümumi simptomlar müşahidə olunur. Laboratoriya testlərinin nəticələri bir çox xəstədə toxuma zədələnməsi və qan laxtalanması əlamətlərini göstərib.
Qeyd edək ki, “WELV”ə yoluxmuş bir xəstə komaya düşüb. Bu xəstənin beynini və onurğa beynini əhatə edən mayedə yüksək konsentrasiyalı ağ qan hüceyrələri aşkarlanıb. Alimlərin fikrincə, “WELV”ə yoluxmuş bütün insanlar bir-iki həftə ərzində sağalıblar. Bununla belə, laboratoriya siçanları üzərində aparılan təcrübələr göstərib ki, “WELV” beyin və digər orqanlara təsir edərək ölümcül ola bilər.
“Report” xəbər verir ki, tədqiqat “The New England Journal of Medicine” (NEJM) elmi nəşrində dərc olunub.
Aşkar edilmiş patogenə bataqlıq virusu və ya “WELV” adı verilib. Virus ilk dəfə Çinin şimalındakı Daxili Monqolustanda parkı ziyarət edərkən gənə dişləyərək xəstəxanaya yerləşdirilən 61 yaşlı kişidə aşkar edilib.
Xəstədə hərarət, baş ağrısı və qusma müşahidə olunub. Antibiotiklər simptomları aradan qaldırmayıb, bu da infeksiyanın bakteriyalardan qaynaqlanmadığını göstərir. Kişinin qanında DNT və RNT analizi heç vaxt görülməmiş ortonairovirus aşkar edib. Orthonairoviruslara gənələr tərəfindən ötürülən bir sıra patogenlər daxildir.
Onların arasında Krım-Konqo hemorragik qızdırması virusu da var. Bu virus parazit dişləmələri və ya yoluxmuş insanların bədən mayeləri ilə təmas yolu ilə insanlara ötürülə bilən nadir və ölümcül xəstəlikdir.
“WELV” virusu əvvəllər nə heyvanlarda, nə də insanlarda müşahidə edilməyib. Xəstənin qanında onun aşkarlanmasından sonra tədqiqatçılar 14 600-ə yaxın gənə toplayıb və onları analiz üçün yer və tiplərinə görə qruplaşdırıblar. Onların təxminən 2%-i “WELV” genetik materialının daşıyıcısı olub.
Beş növ gənə virusu ötürməyə qadirdir, lakin ən çox “WELV” daşıyıcıları “Haemaphysalis concinna2 (ixodid gənə növlərindən biri) olub. “WELV”, həmçinin tədqiqatçıların tədqiq etdiyi qoyunların, atların və donuzların kiçik bir hissəsində, həmçinin Mançuriya zokor növünün bir neçə gəmiricisində (Myospalax psilurus) aşkar edilib.
“WELV” infeksiyası olan xəstələrdə qızdırma, başgicəllənmə, baş ağrısı, halsızlıq və bel ağrısı, həmçinin ürəkbulanma, qusma və ishal kimi ümumi simptomlar müşahidə olunur. Laboratoriya testlərinin nəticələri bir çox xəstədə toxuma zədələnməsi və qan laxtalanması əlamətlərini göstərib.
Qeyd edək ki, “WELV”ə yoluxmuş bir xəstə komaya düşüb. Bu xəstənin beynini və onurğa beynini əhatə edən mayedə yüksək konsentrasiyalı ağ qan hüceyrələri aşkarlanıb. Alimlərin fikrincə, “WELV”ə yoluxmuş bütün insanlar bir-iki həftə ərzində sağalıblar. Bununla belə, laboratoriya siçanları üzərində aparılan təcrübələr göstərib ki, “WELV” beyin və digər orqanlara təsir edərək ölümcül ola bilər.