Azyaşlılara görün nə öyrədirlər
- 11-08-2020, 11:15
- Cəmiyyət
Sosial şəbəkələrdə ciddi tənqid olunan Aygün Bal adlı şəxsin azyaşlı oxucular üçün nəzərdə tutulan “Qaz ilə Göyərçinin əhvalatı” kitabçası müstəqil müəllif tərəfindən tərtib olunmuş vəsaitdir. Senzura olmayanda belə də olacaq. Bu vəsait şagirdin yaş xüsusiyyətinə və psixologiyasına uyğun deyil.
Bunu təhsil eksperti Kamran Əsədov deyib. Ekspert bildirib ki, bu cür nəşrlərə nəzarət və satışının tənzimlənməsinin çox sadə bir yolu var:
“Azyaşlı uşaqlar üçün istənilən vəsait çap olunmamışdan əvvəl senzuradan keçib qrif almalıdır. Məsuliyyət daşıyan yoxdur deyə, hərə bir kitab çıxarır. Mövcud qanunvericiliyə görə, bu cür nəşrlərə nəzarəti Təhsil Nazirliyi həyata keçirmir”.
Ekspert bildirib ki, bu cür halların bir daha təkrarlanmaması üçün müvafiq qurum formalaşdırılmalıdır:
“Müstəqil Dərslik Mərkəzinin yaradılmasını təklif etmişəm. Hətta dərsliklər belə müstəqil qurum tərəfindən yoxlanılsın. Ona görə hər kəs məsuliyyət daşısın. Mövcud prosedur və yoxlamalardan sonra çap edilsin. Ondan sonra bir də belə bir şey olmayacaq”.
Kamran Əsədov sosial şəbəkələrdə tənqid edilən kitabçanın müsbət tərəflərindən də danışıb:
“Mən 6 ay dərsliklər üzrə beynəlxalq təlim almışam. Bu vəsaitdə istifadə olunan şəkil və illüsturasiyalar çox yaxşıdır. Vəsaitin şrift ölçüləri, parlaqlığı da normaldır. Oxucu şəkillər üzrə xəyal qura bilər. Amma şeirin və mətnin məzmunu şagirdin yaş xüsusiyyətinə və psixologiyasına uyğun deyil. Vəsaitin prinsipləri pozulub. Ümumiyyətlə, orada öyrədici və düşündürücü heç nə yoxdur”.
Qeyd edək ki, Aygün Bal adlı müəllifin “Qaz ilə Göyərçinin əhvalatı” adlı vəsaiti kəskin şəkildə tənqid edilib. Sosial şəbəkə istifadəçiləri azyaşlılar üçün öyrədici olmayan bu cür vəsaitlərin nəşrinə görə Təhsil Nazirliyini də kəskin ittihamlarla tənqid ediblər.
Geniş tənqidlərə məruz qalan vəsaitdəki şeirin bir hissəsini təqdim edirik:
...Söylədi eşqini Qaz Göyərçinə,
Dedi: “Vurulmuşam nə vaxtdır sənə...”
Evli olduğunu bilsə də Qazın,
Artırdı bir az Göyərçin nazın.
Boyu çatmasa da Qazın boyuna,
İnadla girirdi Qazın qoluna.
Göyərçin bilirdi tay deyil ona,
Göyərçin vurulmuşdu qazın puluna.
...Hər gün yeyib-içmək, hər gün restoran...
Xərclik də olurdu puldan-paradan.
Arvad anlamasın, bilməsin deyə,
Qaz evə alırdı çoxlu hədiyyə.
Bir gün xəbər tutdu Qazın arvadı.
Qaqqıltı səsilə tutdu fəryadı.
Axtarıb tez tapdı o Göyərçini,
Dedi: “Kəsəcəyəm sənin səsini..."
Bunu təhsil eksperti Kamran Əsədov deyib. Ekspert bildirib ki, bu cür nəşrlərə nəzarət və satışının tənzimlənməsinin çox sadə bir yolu var:
“Azyaşlı uşaqlar üçün istənilən vəsait çap olunmamışdan əvvəl senzuradan keçib qrif almalıdır. Məsuliyyət daşıyan yoxdur deyə, hərə bir kitab çıxarır. Mövcud qanunvericiliyə görə, bu cür nəşrlərə nəzarəti Təhsil Nazirliyi həyata keçirmir”.
Ekspert bildirib ki, bu cür halların bir daha təkrarlanmaması üçün müvafiq qurum formalaşdırılmalıdır:
“Müstəqil Dərslik Mərkəzinin yaradılmasını təklif etmişəm. Hətta dərsliklər belə müstəqil qurum tərəfindən yoxlanılsın. Ona görə hər kəs məsuliyyət daşısın. Mövcud prosedur və yoxlamalardan sonra çap edilsin. Ondan sonra bir də belə bir şey olmayacaq”.
Kamran Əsədov sosial şəbəkələrdə tənqid edilən kitabçanın müsbət tərəflərindən də danışıb:
“Mən 6 ay dərsliklər üzrə beynəlxalq təlim almışam. Bu vəsaitdə istifadə olunan şəkil və illüsturasiyalar çox yaxşıdır. Vəsaitin şrift ölçüləri, parlaqlığı da normaldır. Oxucu şəkillər üzrə xəyal qura bilər. Amma şeirin və mətnin məzmunu şagirdin yaş xüsusiyyətinə və psixologiyasına uyğun deyil. Vəsaitin prinsipləri pozulub. Ümumiyyətlə, orada öyrədici və düşündürücü heç nə yoxdur”.
Qeyd edək ki, Aygün Bal adlı müəllifin “Qaz ilə Göyərçinin əhvalatı” adlı vəsaiti kəskin şəkildə tənqid edilib. Sosial şəbəkə istifadəçiləri azyaşlılar üçün öyrədici olmayan bu cür vəsaitlərin nəşrinə görə Təhsil Nazirliyini də kəskin ittihamlarla tənqid ediblər.
Geniş tənqidlərə məruz qalan vəsaitdəki şeirin bir hissəsini təqdim edirik:
...Söylədi eşqini Qaz Göyərçinə,
Dedi: “Vurulmuşam nə vaxtdır sənə...”
Evli olduğunu bilsə də Qazın,
Artırdı bir az Göyərçin nazın.
Boyu çatmasa da Qazın boyuna,
İnadla girirdi Qazın qoluna.
Göyərçin bilirdi tay deyil ona,
Göyərçin vurulmuşdu qazın puluna.
...Hər gün yeyib-içmək, hər gün restoran...
Xərclik də olurdu puldan-paradan.
Arvad anlamasın, bilməsin deyə,
Qaz evə alırdı çoxlu hədiyyə.
Bir gün xəbər tutdu Qazın arvadı.
Qaqqıltı səsilə tutdu fəryadı.
Axtarıb tez tapdı o Göyərçini,
Dedi: “Kəsəcəyəm sənin səsini..."