Alimlər Avropada insanların məskunlaşması ilə bağlı fərziyələrdən birini təkzib ediblər
17-11-2023, 14:40. Разместил: azadses
Tədqiqat “Science Advances” jurnalında dərc olunub.
Əsərin müəllifləri 100 min ildən çox əvvəl Avropada hansı növ bitkilərin üstünlük təşkil etdiyini öyrənmək üçün torpaqda qalan qədim tozcuqların tərkibini öyrəniblər. Məlum olub ki, Avropanın ərazisinin 50-dən 75% -ə qədərində fındıq kimi alçaq bitkilər bitib. Bu kollar demək olar ki, sıx meşələrdə bitmir, lakin alimlər bu bitkiyə məxsus çoxlu tozcuqlar tapıblar. Bu o deməkdir ki, insanların Avropada məskunlaşdığı dövrdə buranın landşaftı əvvəllər düşünüldüyündən fərqli olub.
Böyük açıq sahələr, ehtimal ki, o dövrdə yaşamış iri məməlilər: zubrlar, atlar, fillər və kərgədanlarla bağlıdır. Onlar böyük miqdarda bitki biokütləsi istehlak ediblər, beləliklə ağacların böyüməsinə mane olublar. Alimlər hesab edirlər ki, daşqınlar və meşə yanğınları da öz töhfəsini verib, lakin onların təsiri daha az olub.
Tədqiqat bir çox dərsliklərin yenidən yazılması zərurətinə gətirib çıxara bilər, çünki bu dərsliklərə əsasən ilk avropalılar sıx meşələri kəsib, bataqlıqları qurudub və çöllükləri əkin sahələrinə çeviriblər, yəni müxtəlif landşaftların yaranmasına səbəb olublar. Tədqiqatda, həmçinin meqafaunanın qorunmasının vacibliyi də vurğulanıb.
“İri heyvanlar olmadan təbii ərazilərdə, məsələn, bir çox bitki və kəpənək növləri inkişaf edə bilməyən sıx bitki örtüyü üstünlük təşkil edir. Ona görə də biz biomüxtəlifliyin qorunmasını təşviq etmək istəyiriksə, böyük heyvanların ekosistemlərə qaytarılması vacibdir”, - deyə alimlər bildiriblər.
Mənbə: Gazeta.ru
Вернуться назад